Beste geinteresseerde in asielzoekerszaken,

Op 14 juni, tijdens het congres in Maastricht van de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), stemde 98% van alle gemeenten vóór een motie waarin het bestuur van de VNG werd opgedragen bij de rijksregering en de fracties in de Tweede Kamer een ruimhartiger pardon voor oude-wets asielzoekers te bepleiten. Slechts 7 van de 458 gemeenten stemden tegen. Hopelijk kunnen alle Tweede Kamer fracties samen, volgende week in een spoeddebat naar aanleiding van dit resultaat, tot iets moois komen. Als de oude-wetters dan maar voorop staan.

Toch blijft het belangrijk dat individuele gemeenteraden ook over en vóór een pardonregeling stemmen: de precieze stemverdeling binnen de gemeenteraad, met name de steun van leden van regeringspartijen, kan nog steed veel toevoegen aan de VNG motie.

Tot nog toe hebben wij de gegevens achterhaald van 80 gemeenten die een motie aangenomen hebben, danwel de motie van de gemeente Vlagwedde steunen, sommige pas afgelopen week, waarin de raad

“verzoekt de regering en het parlement een specifieke regeling te treffen die meer aandacht besteedt aan de humane aspecten voor alle asielzoekers die onder de oude Vreemdelingenwet, dus voor 1 april 2001, hun (eerste) asielverzoek hebben ingediend, en zich thans nog in Nederland bevinden.”

Nieuwe gemeenteraden:

Nieuwe gemeenten sinds bericht 12 van 7 juni zijn: Enschede, Grave, Grootegast, Menaldumadeel, Reiderland en Wormerland. In een aanzienlijk aantal andere gemeenten is de motie nu in procedure. Verder wijzen we er op dat veel tegenstemmende raadsleden aangaven dat ze het wel eens waren met de strekking van de motie, maar niet tegen het landelijk beleid in wilde gaan. Kennelijk is in sommige gemeenten niet duidelijk genoeg gemaakt dat vóór stemmen geen kwestie is van ingaan tegen het regeringsbeleid: er wordt immers door de vóórstemmers geen pardon verleend. Zij zeggen alleen wat zij graag zouden zien aan landelijk beleid, zoals gemeentes dat ook bij allerlei andere zaken doen. ‘Den Haag’ mag hun mening dan wegen.

Namen alle gemeenten

Naast Vlagtwedde gaat nu om Appingedam, Bellingwedde, De Marne, Eemsmond, Groningen (juli 2005), Grootegast, Menterwolde, Pekela, Reiderland, Scheemda, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde, Zuidhorn (Gr); Bolsward, Heerenveen, Lemsterland, Menaldumadeel, Nijefurd, Ooststellingwerf, Tytsjerksteradiel, Wunseradiel (Fr); Coevorden, Westerveld (Dr); Enschede, Hengelo (2004), Hof van Twente, Raalte, Zwolle (Ov); Noordoostpolder (Fl); Apeldoorn (2004), Doesburg, Millingen a/d Rijn, Rheden, Wageningen, Westervoort (Gl); Bunnik, De Bilt, Utrecht (2003), Utrechtse Heuvelrug (U); Heemskerk, Heemstede, Heerhugowaard, Hilversum, Medemblik, Naarden, Wervershoof, Wormerland, Zandvoort (NH); Middelharnis, Noordwijk (2003) (ZH); Dirksland, Goes, Middelburg, Noord Beveland (Zl); Eindhoven, Etten-Leur, Gemert-Bakel, Grave, Oss, Roosendaal, Someren, Tilburg (NB); Beek, Gennep, Gulpen-Wittem, Heerlen, Hunsel, Kerkrade, Kessel, Maastricht, Meerssen, Nuth, Onderbanken, Schinnen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Stein, Valkenburg a/d Geul, Voerendaal (L). In de drie gemeenten Ede, Moerdijk en Rotterdam haalde de motie het niet. Samen waren deze 83 (80+3) gemeenten goed voor 1839 stemmende raadsleden, waarvan er 1521 vóór de motie stemde en 318 tegen. Met andere woorden, 83% van alle betrokken raadsleden stemde vóór. De drie-en-tachtig gemeenten hebben samen 4.094.000 inwoners en de 83% van de raadsleden die vóór stemden vertegenwoordigen 3.055.000 inwoners.

Steun bij raadsleden van de regeringspartijen

Wat de partijen betreft die ook in de huidige regering zitten, van de 421 CDA raadsleden (bijna een kwart van alle stemmende raadsleden) stemden er 345 vóór de motie (82%); van de 247 VVD raadsleden 92 (37%); en van de 56 D66 raadsleden 51 (91%). Dit beeld is heel anders dan de 100% tégen stemming van de Tweede Kamerleden van diezelfde partijen over hetzelfde onderwerp in april 2005. De betrokken gemeenten zijn over het hele land verspreid en variëren van klein (8.000) tot groot (600.000 inwoners). Leden van de drie regeringspartijen die vóór een humanere behandeling van oude-wets asielzoekers willen stemmen staan dus allerminst alleen binnen hun partij. Het is essentiëel dat, waar nog nodig, de partijleidingen duidelijk gemaakt wordt wat er plaatselijk van deze kwestie gevonden wordt. Het gaat toch om het verdere levenslot van mensen die al zoveel jaren in ons midden zijn, niet alleen om materiële zaken.

Steun bij raadsleden van de overige partijen

Van de meeste oppositiepartijen stemden een ruime meerderheid van de raadsleden vóór: PvdA 335 (97%), GroenLinks 140, ChristenUnie 63 , SP 73 (alle drie 100%). Alleen van de SGP stemden maar 13 van de 25 raadsleden vóór (52%). Waar mogelijk zijn de stemmen van combinatielijsten naar rato verdeeld tussen de regeringspartijen. De LPF is niet als zodanig vertegenwoordigd in raden van de 83 betrokken gemeenten. Voor de lokale partijen stemden 468 raadsleden vóór en 59 tegen, 87% vóór dus.

Verdere politieke steun

Verder

- hebben de Provinciale Staten van Groningen, van Friesland en van Drenthe een motie gelijk aan die van Vlagtwedde aangenomen;

- hebben de CDA bestuurders uit alle twaalf gemeenten en de Provinciale Staten van Drenthe al op 3 februari 2004 uitgesproken vóór een generaal pardon voor oude-wets asielzoekers;

- heeft de CDA afdeling Friesland (statenfractie en partijbestuur) op 19 mei 2006 aan het kabinet en de eigen Tweede kamerfractie geschreven dat zij vinden dat erop 1 juli 2006 een generaal pardon moet komen voor alle asielzoekers die onder de oude wet naar Nederland kwamen;

- heeft D66 op haar landelijk congres op 13 mei 2006 met ruime meerderheid een motie aangenomen waarin zij verzoekt de D66-fractie te werken aan het benodigde draagvlak t.b.v. een specifiek pardon met uiterste effectuering op 1 juli, deze ambitie uit te dragen en dergelijke moties te steunen;

- heeft de Partij van de Arbeid op haar landelijk congres op 9 en 10 december 2005 zich ondubbelzinning vóór een speciaal pardon voor oudewets asielzoekers uitgesproken;

- heeft de gemeenteraad van Haren met algemene stemmen op 26 september besloten een brief te sturen naar de regering waarin verontrusting over zowel het oude als de nieuwe asielbeleid wordt uitgesproken.

Jacques